Rok 2003

    Stan czystości wód rzeki Czarnej Staszowskiej i Zbiornika "Chańcza" bada Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w ramach monitoringu środowiska. Ostatnie badania wykonane były w roku 2003. Dla określenia czystości wód Czarnej na odcinku przepływającym przez Kotuszów służą wyniki analiz z punktu kontrolno-pomiarowego zlokalizowanego ok. 2 km powyżej Kotuszówa (most w Korytnicy na 34,5 km).

    Klasyfikacji wód dokonano w oparciu o przepisy stosowane przed wejściem w życie rozporządzenia Ministra Ochrony Środowiska z dnia 11 lutego 2004 r. w sprawie klasyfikacji dla prezentowania stanu wód powierzchniowych i podziemnych, sposobu prowadzenia monitoringu oraz sposobu interpretacji wyników i prezentacji stanu wód (Dz. U. nr 32 poz. 284). Podstawą takiej oceny była trzystopniowa klasyfikacja śródlądowych wód powierzchniowych wraz z normami dopuszczalnymi wskaźników zanieczyszczeń ustanowiona rozporządzeniem Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 5 listopada 1991 roku (Dz. U. nr 116 poz. 503) określająca ich jakość w zależności od przeznaczenia:

• klasa I - wody nadające się do zaopatrzenia ludności w wodę do picia, zaopatrzenia zakładów wymagających wody o jakości wody pitnej oraz bytowania w warunkach naturalnych ryb łososiowatych,
• klasa II - wody nadające się do bytowania w warunkach naturalnych innych ryb niż łososiowate,
• klasa III - wody nadające się do zaopatrzenia zakładów innych niż zakłady wymagające wody o jakości wody do picia oraz nawadniania terenów rolniczych.

Zbiornik Chańcza     W 2003roku badaniach wiosennych stężenia parametrów fizyko-chemicznych nie wykraczały poza normy klas I - II, a o III klasie jakości wody zadecydowało miano Coli na odpływie. Jesienią jakość wód pod względem fizyko-chemicznym pogorszyła się znacznie - donie odpowiadającej normom, o czym zadecydowały wysokie stężenia BZT5, ChZT-Mn, zawiesiny i fosforu ogólnego na prawym brzegu zbiornika. Wyniki bakteriologiczne nie przekraczały norm II klasy. Zbiornik zasila rzeka Czarna Staszowska (III klasa - ChZT-Mn i miano Coli) i uchodząca do niej tuż przed zbiornikiem Łagowica (non - miano Coli). Zbiornik otoczony jest w większości lasami. Na niewielkich odcinkach sąsiaduje z terenami wiejskimi i ośrodkami wypoczynkowymi, które mogą przyczyniać się do pogorszenia stanu czystości wód zbiornika. Punktowymi źródłami zanieczyszczeń w zlewni zbiornika są Oczyszczalnie ścieków w Łagowie i Rakowie zrzucające ścieki do rzeki Łagowicy.

Stan czystości wód Zbiornika Chańcza na tle innych zbiorników zaporowych województwa świętokrzyskiego w latach 2002-2003
Czarna Staszowska     Jakość wód Czarnej Staszowskiej utrzymuje się na poziomie wyników badań z 2002 roku. W ocenie ogólnej rzeka od źródeł do Staszowa zachowała III klasę czystości ze względu na ChZT-Mn, azotyny i m. Coli; pozostałe wskaźniki mieściły się w klasie I i II. Dalszy odcinek, poniżej zrzutu ścieków z oczyszczalni komunalnej dla Staszowa, zakwalifikowany został do non z uwagi na miano Coli; wskaźniki z grupy oznaczeń fizyko-chemicznych odpowiadały dopuszczalnym stężeniom klas I - III. Wyniki parametrów hydrobiologicznych (indeks saprobowości i chlorofil "a"), oznaczanych na ujściu w ppk Połaniec, odpowiadały II klasie czystości.

    Podsumowując, należy podkreślić, iż odcinek rzeki Czarnej Staszowskiej przepływającej odpowiada (wg klasyfikacji obowiązującej do 2003r.) w zdecydowanej większości parametrów II klasie czystości. Jedynymi wskaźnikami obniżającymi jakość wód do klasy III są: ChZT-Mn, miano Coli i azotyny. Pozytywnym aspektem jest zmniejszenie stężeń fosforu ogólnego i fosforanów oraz pozostałych związków azotu do II klasy.

Klasyfikacja fizyko-chemiczna, bakteriologiczna i ogólna rzeki Czarnej Staszowskiej z dopływami w latach 2002-2003

Ocena ogólna stanu czystości rzeki Czarnej Staszowskiej z dopływami w 2003 roku oraz wskaźniki zanieczyszczeń decydujące o klasie czystości wód


     Źródła zanieczyszczeń wód powierzchniowych w zlewni Czarnej Staszowskiej stanowią ścieki komunalne z ośrodków miejsko - gminnych takich jak: Chmielnik, Raków, Łagów, Staszów, Połaniec. Zanieczyszczenia spływają do wód z terenów wykorzystywanych rolniczo (szczególnie okolice Stopnicy) oraz terenów poeksploatacyjnych kopalni siarki (rejon Grzybowa, Dobrowa, Rzędowa).


Źródło: Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Kielcach

    Zgodnie z Ramową Dyrektywą Wodną opublikowaną w 2000 roku, do końca 2006 r. ma być zakończone w Polsce ustanawiania programów monitoringu wód. Ustanowienie programów działań planuje się na koniec 2009 roku. Po tym okresie rozpocznie się realizacja programów działań naprawczych. Celem RDW jest osiągnięcie do końca 2015 roku dobrego stanu przez wszystkie rodzaje wód, chyba, że uniemożliwiają to ograniczenia techniczne, wysokie koszty lub warunki naturalne.